EKTOPİK(DIŞ)GEBELİK

DIŞ GEBELİK(EKTOPİK GEBELİK)

Gebelik kadın vücudunda yumurtanın döllenmesi ile başlar. Normal seyrinde bu döllenmiş yumurta rahim iç duvarında bir yere tutunur. Bunun harici bir yere tutunması durumunda dış gebelikten bahsedilir. Ektopik gebelik en sık tüplerde olmak üzere bunun dışında yumurtalıklarda, serviste ve karın içinde olabilir. Dış gebelik %95 oranında tüplerde olmaktadır. Dış gebelik normal bir şekilde gelişemez. İstenmeyen yerde devam eden ve tedavi edilmeyen gebelik materyali annede çeşitli dokuların harabiyetine bağlı olarak hayatı tehdit eden şiddetli kanamalara neden olabilir. Diğer yandan erken tanı ve tedavi hastanın hayatını ve ilerideki gebeliklerini güvence altına alacaktır.

SIKLIĞI:

Yaklaşık olarak toplumda görülen 100 gebelikten bir-ikisi dış gebeliktir. Son yıllarda dış gebeliklerde artış izlenmektedir. Bu duruma yol açan sebepler arasında cinsel yolla bulaşan hastalıkların artması , kanda gebelik testi ve transvajinal ultrasonografi ile tanının erken konulabilmesi, tüp bağlanması işleminde başarısızlık, tüple ilgili müdahalelerin artması, kısırlık ve yumurta geliştirici tedavilerin yaygınlaşması sayılabilir.

Belirtiler:

Adet gecikmesi, vajinal kanama, karın ve kasık ağrısı, tansiyon düşüklüğü, çarpıntı, omuz ağrısı, hiç bir sebep yokken büyük tuvalete çıkma isteği, bulantı kusma, baş dönmesi, bayılma olarak sayılabilir.

Nedenleri Ve Risk Faktörleri:

Geçirilmiş salpenjitis(tüplerin iltihaplanması),karın içi infeksiyonları

Alt karın bölgesine yapılan ameliyatlar(apandisit, over kisti operasyonu, geçirilmiş sezaryen ameliyatı, bağırsak operasyonları gibi.)

Tüplere ait doğumsal anormallikler

Tüp bebek tedavileri, tüplerin bağlanması ya da spirale rağmen oluşan gebelikler

Tüplerin etrafındaki yapışıklıklar

Endometriozis

Daha önceden dış gebelik geçirmiş olmak.

Tanı: Doktorunuza vereceğiniz bilgilerin tanı konulmasında son derece önemi vardır. Son adet tarihiniz, uyguladığınız korunma yöntemi, daha evvel geçirilmiş ameliyatınız yada geçirilmiş karın içi enfeksiyonunuzun olup olmadığı, vajinal kanamanızın varlığı ve beraberinde eşlik eden semptomlar doktorunuza vereceğiniz en önemli bilgilerdir.

Eğer doktorunuz dış gebelikten şüphe ederse karın ağrısının nedenini araştırmak için sizi muayene edecektir. Ancak esas tanı koyduran laboratuar bulguları ve ultrasonografidir, burada yapılan ultrason vajinal ultrasonografidir. Gebelik testi pozitif olmasına rağmen rahim içerisinde gebelik kesesi görülemeyen olgularda dış gebelik ihtimali düşünülür. Rahim içerisinde gebelik kesesinin görülmemesinin sebebi hastanın düşük yapmış olması da olabilir. Dış gebelik ve düşük ayrımını yapmak için kanda gebelik testinden (B-HCG) faydalanılır. Düşük yapmış hastada gebelik materyali artık vücuttan atıldığı için B-HCG değerleri gittikçe azalır, fakat dış gebelik durumunda değerler ya artar ya da sabit kalır. Bazen rahim dışında olan gebelik materyali ultrasonografi ile izlenebilir. Yine düşük ve dış gebelik ayrımı için rahim içinden küretaj ile alınan materyalin patolojik incelenmesi de işe yarayabilir. Bazen tanı laparoskopi ile konur. Ancak karın ağrısı olan, B-HCG pozitif olmasına rağmen ultrasonografi ile rahim içinde kese görülemeyen, hemoglobin değerleri düşme eğilimi gösteren ve karın içinde kanamaya ait bulgular olan hastada tanı dış gebeliktir.

TEDAVİ:

Dış gebelikte bir yırtılma mevcut ve iç kanama varsa tedavi cerrahidir. Laparoskopik veya açık ameliyat uygulanabilir. Tüp tamamen alınabilir (salpinjektomi) yada tüp içerisindeki gebelik materyali temizlendikten sonra tüpe yapılan kesi onarılarak tüp yerinde bırakılabilir (salpingostomi,salpingotomi).Ya da tüpün ucundan gebelik materyali milking denilen yöntemle dışarı çıkartılabilir.Ancak bu yöntem pek tercih edilmez.Özellikle dış gebeliğin tüp içerisinde aşırı büyüdüğü durumlarda ve tüpün yırtıldığı durumlarda tüpün alınması gerekir.çok nadiren de olsa dış gebelik rahme çok yakın yerleştiyse(interstisyel gebelik)rahmin alınması gerekebilir(histerektomi).

Bir diğer tedavi yöntemi ise ilaç tedavisi yani kemoterapidir. Metotrexate denilen ilaç tek veya multidoz şeklinde uygulanarak B-HCG değerinin düşüşü takip edilir. Seri B-HCG takibi sırasında gelişebilecek rüptür ve karın içi kanama riskine karşı dikkatli olunmalıdır. Takip sırasında rüptür gelişirse ve cerrahi tedavi sonrası başarısızlık olursa cerrahi gerekeceğini bilmeniz gerekir. Doktorunuz bu konularda size detaylı bilgi verecektir.

Çorum’da çalışan jinekolog operatör Doktor Sinan Özer olarak bana ulaşabilir dış gebelik konusunda danışmak istediklerinizi bana rahatlıkla danışabilirsiniz.